Leczenie uzależnienia od hazardu

HAZARD – wszystko co musisz o nim wiedzieć zanim rozpoczniesz leczenie

Gry hazardowe są tak niebezpieczne, ponieważ na początku zawsze wydają się jedynie niewinną rozrywką. Wizyta w kasynie to doskonały sposób na wieczorną nudę, gra w karty na pieniądze pozwala przeżyć dreszczy emocji, a kolejna zdrapka kosztuje tylko 2 lub 3 zł. Od ryzyka związanego z grą można jednak się uzależnić. A skutki takiego uzależnienia bywają tragiczne – mogą spowodować spiralę długów, problemy z wierzycielami, utratę pracy, rozpad rodziny, a nawet doprowadzić do samobójstwa.

Specjalnie dla osób, które obawiają się, ze gry na pieniądze powoli przejmują kontrolę nad całym ich życiem, przygotowaliśmy szczegółowe informacje na temat patologicznego hazardu.

Czym jest hazard?

Termin hazard wywodzi się od arabskiego słowa „az-zahr” oznaczającego grę w kości. Z angielskiego hazard oznacza ryzyko, a z francuskiego przypadek, łut szczęścia.

Terminem tym powszechnie określa się wszystkie gry na pieniądze lub inne przedmioty wartościowe, których wynik nie zależy od umiejętności czy wiedzy gracza, ale jest dziełem przypadku (losu).

Sama gra jest zabawą, gdy gracz wyznaczy sobie kwotę, którą może przegrać i ściśle się jej trzyma. Gdy przegrywane sumy rosną, grający spędza na tej rozrywce coraz więcej czasu kosztem obowiązków i innych aktywności (hobby, życie rodzinne, relacje społeczne) oraz nie jest w stanie przestać grać mimo świadomości, że taka sytuacja nie jest normą, hazard nabiera patologicznego charakteru.

Gry charakterze hazardowym?

Gry hazardowe opierają się na wielu różnych zasadach. Wśród nich można wymienić:

• loterie (np. zdrapki lotto)
• gry liczbowe (lotto)
• ruletka (gry cylindryczne)
• automaty do gier (maszyny sterowane elektronicznie)
• gry karciane (m.in. poker, Black Jack, baccarat)
• gra w kości
• zakłady sportowe (obstawianie wyników meczy piłkarskich, skoków narciarskich i innych wydarzeń sportowych)
• zakłady wzajemne (polegają na odgadywaniu zdarzeń – nie tylko wydarzeń sportowych, ale i wyników wyborów prezydenckich, laureatów nagród Nobla czy Oscarów)
• wyścigi konne
• wyścigi psów
• kasyna online
• bingo
• konkursy typu audiotele, loterie promocyjne
• gra na giełdzie (np. osiąganie zysków na rynku Forex)

Zakłady wzajemne i sportowe często określane są terminem bukmacherstwo.

Jak rozwija się uzależnienie od hazardu?

Na rozwój uzależnienia od hazardu wpływa szereg czynników wewnętrznych i zewnętrznych. Najczęściej wymienia się tutaj:

• zaburzenia w samoocenie
• problemy w relacjach interpersonalnych
• silne stany pobudzenia pojawiające się w nieregularnych odstępach czasu

Osoby z niskim poczuciem własnej wartości, którego korzenie tkwią w dzieciństwie mogą w dorosłym życiu mieć tendencję do megalomanii (zaburzenia narcystyczne). Duża wygrana może dla takiej osoby oznaczać poczucie, że jest wyjątkowa i ma szansę „zbić fortunę” na grach hazardowych, co szybko wpędza chorego w nałóg.

Motywacją do rozpoczęcia gry jest chęć rozrywki, uzyskania sukcesu, przełamania nudy. Nałóg szybko powoduje chroniczne przemęczenie, ponieważ gracz ryzyko zaczyna traktować jako sposób na radzenie sobie ze wszystkimi problemami, przedkłada grę nad inne sfery życia. Stąd już prosta droga do zatopienia się w świecie fantazji – ułudy o wielkiej wygranej, która wszystko odmieni. Na tym etapie osoba uzależniona od hazardu zaczyna zaniedbywać inne sfery życia, sensu upatruje wyłącznie w grze, co prowadzi do pogorszenia sytuacji rodzinnej, materialnej, zawodowej i społecznej.

U hazardzistów pojawiają się zaburzenia w logicznym myśleniu. Nie potrafią oni ocenić sytuacji, wydaje im się, że wynik gry zależy wyłącznie od nich, a nie jest dziełem przypadku. Ewentualne wygrane traktują jako efekt własnej wiedzy i doświadczenia, a nie łut szczęścia.

Dlaczego gramy w gry na pieniądze?

Dla zdrowego człowieka gra na pieniądze stanowi zwyczajną zabawę. Wyznacza on czas oraz sumę, którą może poświęcić na grę i ściśle trzyma się swoich postanowień. Okazjonalna gra nie jest niebezpieczna.

Motywacją do gier pieniężnych jest między innymi:

• rozrywka
• chęć poczucia dreszczyku emocji
• chęć wygrania i poprawienia swojej sytuacji materialnej
• chęć zdobycia pieniędzy na spełnianie marzeń

Osoby uzależnione od hazardu nie grają tylko po to, aby zapobiec nudzie, wypełnić w ciekawy sposób czas obstawiając w kasynie czy wygrać. Patologiczny hazard wiąże się z uzależnieniem od silnego przymusu mocnych wrażeń, które zapewnia gra.

Kiedy hazard staje się problemem?

Zakup zdrapki lub kuponu lotto, udział w loterii czy wizyta w kasynie i gra w ruletkę dla wielu osób nie stanowi żadnego ryzyka. Potrafią one ocenić sytuację i w dowolnym momencie przerwać grę. Doskonale zdają sobie sprawę z tego, że nie mają żadnego wpływu na wynik gry.

Hazard staje się problemem, gdy gry gracz przestaje traktować obstawiania na pieniądze jako rozrywki, odczuwa nieodpartą chęć dalszej gry, zwiększa stawki, co powoduje coraz wyższe przegrane. W ten sposób szybko może wpaść w błędne koło, stracić zdolność realnej oceny sytuacji, uzależnić się od emocji, które towarzyszą grze. Stąd już prosta do droga do zaciągania kredytów i chwilówek, pożyczania pieniędzy od rodziny oraz znajomych. Całe życie osoby uzależnionej zaczyna być skoncentrowane wokół gry. Ignoruje ona uwagi otoczenia, że jego zainteresowanie hazardem zaczęło być chorobą.

Patologiczny hazard według DSM-IV

Patologiczny hazard jako zaburzenie został sklasyfikowany w 1980 roku (amerykańska klasyfikacja DSM-III). Obecnie stosuje się kryteria diagnostyczne DSM-IV (z 1994 roku). O uzależnieniu może świadczyć:

• koncentracja na hazardzie (poszukiwanie nowych sposobów pozyskania gotówki na grę, opracowywanie strategii gry itp.)
• obstawianie coraz wyższych stawek i spędzanie coraz więcej czasu na grze
• powtarzanie wciąż tych samych prób skończenia z hazardem mimo, że za każdym kolejnym razem nie dają one pożądanych efektów
• rozdrażnienie podczas prób zakończenia swojej przygody z grami hazardowymi
• traktowanie gry jako sposobu na życiowe problemy
• gra w celu „odegrania się”
• okłamywanie bliskich, aby nie odkryli wysokości obstawianych stawek i częstotliwości gry
• zdobywanie pieniędzy na grę nielegalnymi sposobami (kradzieże, oszustwa, malwersacje)
• przedkładanie hazardu ponad obowiązki (zawodowe, rodzinne)
• pożyczanie pieniędzy na grę

5 lub więcej zachowań z powyższej listy pozwala zdiagnozować patologiczne uzależnienie od hazardu.

Co powoduje, że wpada się w nałóg?

Podłożem wpadania w nałóg hazardowy mogą być zaburzenia osobowości, których korzenie sięgają dzieciństwa. Od gier najczęściej uzależniają się osoby o osobowości narcystycznej, która mają nadmierne poczucie własnej wartości, nie potrafią realnie ocenić rzeczywistości i wpadają w nałóg, ponieważ żyją złudzeniami, że należy się im ogromna wygrana.

Bodźcem do patologicznego hazardu może być trudne wydarzenie życiowe (rozwód, rozstanie z kimś bliskim, utrata pracy) i rozpoczęcie gry na pieniądze w celu poprawy samopoczucia. W pętle uzależnienia wpadają także osoby, którym udało się wygrać (zaczynają one postrzegać grę jako prosty sposób zarobku, możliwość pomnażania pieniędzy).

Hazardzista może odczuwać, że gra jest dla niego zgubna, ale chęć poczucia dreszczyku emocji jest silniejsza niż zdrowy rozsądek, nie może oprzeć się kupieniu kolejnego losu, obstawieniu meczu czy odwiedzeniu kasyna. Taką sytuację powodują zmiany neurologiczne – zostaje zaburzona praca systemu nagród, który znajduje się w mózgu, przestaje on odpowiednio reagować na bodźce. Aby pojawił się dreszczyk emocji, gracz musi cały czas stymulować mózg wyższymi stawkami, co prowadzi do błędnego koła.

Fazy hazardu

Wyróżnia się 4 fazy hazardu:

• faza zwycięstw –  na tym etapie gracz uprawia hazard okazjonalnie, marzy o dużej wygranej, z czasem zaczyna odczuwać duże pobudzenie, coraz więcej czasu poświęca grze i podnosi stawki, drobna wygrana wywołuje u niego euforię
• faza strat – gracz obstawia coraz wyższe stawki, co powoduje duże straty, skupia się na zdobywaniu pieniędzy na grę, zaniedbuje bliskich i obowiązki zawodowe licząc na ogromną wygraną
• faza desperacji – hazardzista wpada w kłopoty finansowe (może utrafić pracę, przestać spłacać wierzycieli, odseparować się od rodziny), pojawia się u niego psychiczne wyczerpanie, poczucie winy z powodu ogromnych długów, ale nie jest w stanie przestać grać
• faza utraty nadziei – gracz może utracić rodzinę (rozwieść sie, zerwać kontakty z dorosłymi dziećmi), wpaść w spiralę długów bez wyjścia, popaść w myśli samobójcze

Leczenie hazardu

Uzależnienie od hazardu często rozwija się bardzo powoli. Im wcześniej osoba mająca problem poszuka pomocy, tym skutki nałogowej gry na pieniądze będą mniej drastyczne. Faza czwarta (utrata nadziei) jest ostatnim dzwonkiem, aby zwrócić się o pomoc do specjalisty. Terapia jest skuteczna tylko wtedy, gdy osoba uzależniona przyzna przed samym sobą, że jest chora.

W początkowej fazie leczenie może przybrać formę wizyt u psychologa oraz psychoterapii ambulatoryjnej. Gdy uzależnienie rozwinęło się, niezbędna jest terapia w zamkniętej klinice uzależnień. Specjaliści szukają podłoża, które popycha uzależnionego do gry i pomagają mu wyjść z kryzysu. Pierwszym krokiem leczenia jest motywacja do zmian. Chory powinien poznać neurologiczne i psychologiczne podłoże swojego problemu. Następnie wspólnie ze specjalistą musi pracować nad zmianą myślenia. Bardzo ważna jest nauka relacji społecznych i sposobów radzenia sobie ze stresem bez uciekania się do dreszczyku emocji, który daje hazard.

Istotnym elementem terapii jest pomoc w ułożeniu planu spłaty długów.

Techniki stosowane w leczeniu hazardu

W leczeniu patologicznego hazardu stosuje się takie same metody, jak w przypadku terapii innych uzależnień (alkoholizm, narkomania, lekomania).

W ośrodku Be Free stosujemy:

• terapię indywidualną i grupową
• model Minnesota
• program społeczności terapeutycznej (oparty m.in. na Programie Dwunastu Kroków i spotkaniach Anonimowych Hazardzistów)
• techniki relaksacyjne
• samoobserwację (zapiski prowadzone przez osoby uzależnione pozwalające na nazwanie własnych uczuć)

Dlaczego Be Free jest właściwym wyborem w leczeniu uzależnienia od hazardu?

Prywatny ośrodek leczenia uzależnień Be Free to kameralne miejsce położone w zacisznej turystycznej okolicy pozwalające na spokojną terapię i gwarantujące pełną anonimowość. Naszym Pacjentom zapewniamy indywidualną diagnozę, opracowanie mapy problemu oraz skuteczną terapię. W terapii hazardu wykorzystujemy różne metody, co pozwala w kompleksowy sposób rozpocząć walkę z uzależnieniem.

Gwarantujemy pomoc psychologiczną oraz wparcie dla rodziny osoby uzależnionej. Z Pacjentami pracują doświadczeni, certyfikowani terapeuci posiadający ogromną wiedzę o podłożu i sposobach leczenia uzależnień. W przypadku hazardu, nie tylko motywujemy do zmiany i prowadzimy terapię, ale i pomagamy Pacjentowi ułożyć realny plan spłaty zadłużenia.

Ty lub ktoś z Twoich bliskich ma problem z grami hazardowymi? Nie czekaj aż nałóg stanie się przyczyną ogromnych długów, rozpadu relacji z bliskimi, straty pracy i zaniku relacji społecznych – skontaktuj się z nami i uzyskaj fachową pomoc w tej nierównej walce.

• straciłeś chęć do wykonywania codziennych zajęć
• czujesz się przygnębiony lub poirytowany
• nie śpisz tak jak poprzednio (np., masz problemy z zasypianiem, budzisz się często lub śpisz za dużo)
• Twόj apetyt się zmienił. Straciłeś lub przybrałeś na wadze
• czujesz bezradność, beznadziejność lub rozpacz
• masz trudności w myśleniu i zapamiętywaniu, a Twój tok myślenia jest spowolniony
• odczuwasz ciągłe poczucie winy. Nie możesz przestać myśleć o problemach
• straciłeś zainteresowanie potrzebami seksualnymi
• czujesz fizyczne zmęczenie, jesteś powolny i ociężały lub rozbiegany i podekscytowany
• czujesz gniew
• myślisz o samobójstwie

… to najprawdopodobniej jest skutek nałogowego grania i możliwe że jesteś osobą uzależnioną od hazardu.

 

Sprawdź nasze artykuły i dowiedz się więcej:

• Uzależnienie od gier komputerowych